Język szwedzki wyróżnia się swoją śpiewną wymową. Jest to częsta pierwsza rzecz, na którą zwracają osoby mający pierwszą styczność z tym językiem. W tym wpisie znajdziesz zestawienie materiałów, które stworzyłam dla osób początkujących na temat wymowy. Przedstawię też parę pozycji książkowych, po które warto siegnąć stawiając pierwsze kroki po szwedzku.
Alfabet to podstawa
Zazwyczaj na pierwszej lekcji (lub na pierwszych lekcjach) uczymy się przedstawiać po szwedzku i opowiadać trochę o sobie.
Polskie nazwiska, a czasami też imiona potrafią stanowić nie lada wyzwanie dla Szweda. Dlatego też znajomość alfabetu to nie tylko ćwiczenie literek w alfabetycznej kolejności ale przydatna wiedza, która może ułatwić Ci wiele spraw administracyjnych w Szwecji.
Umiejętne literowanie imienia i nazwiska po szwedzku niestety często jest niedoceniane. A prawda jest taka, że literowanie imienia i/lub nazwiska to tylko jedno z zastosowań literowania. Bo jest ich wiele! Dobrze znając alfabet będzie Ci też łatwiej podać swój adres czy numer rejestracyjny samochodu.
Z filmiku poniżej poznasz szwedzki alfabet. Zachęcam Cię też do zapoznania się z PDF-em wysłanym w ramach mojego newslettera, znajdziesz go o tu.
Diabeł tkwi w …. samogłoskach
Na pewno wiesz, że w języku szwedzkim występują takie samogłoski jak Å, Ä i Ö. Ale może zdziwię Cię mówiąc, że to nie ich wymowa stanowi zazwyczaj największy problem w nauce języka szwedzkiego? Większy problem sprawiają zwykle długie i krótkie samogłoski.
W języku szwedzkim jest wiele takich słów, które różnią się jedynie długością samogłoski. Więc jeżeli nie chcesz podawać jako deser szkła, nie planujesz malować ścian i nie chcesz mówić o odpoczynku zamiast o wymarzonej willi (ale wiem, że i odpoczynek bywa wymarzony ;)) to warto zwrócić na nie uwagę i poświęcić trochę czasu na przystosowanie aparatu mowy do właściwej wymowy tych dźwięków.
O długich i krótkich samogłoskach w języku szwedzkim też nagrałam filmik. Znajdziesz go poniżej. Ponieważ tak jak napisałam wyżej są w języku szwedzkim występują słowa, które jedynie długością samogłoski się różnią to i taki temat poruszyłam w swoich mini-lekcjach w newsletterze. PDF z tą lekcją znajdziesz o tu.
Miękkie i twarde samogłoski
Samogłoski są w języku szwedzkim bardzo ważne. Mam nadzieję, że udało mi się to już zasygnalizować przy poruszaniu kwestii długości samogłosek. Jednak to nie wszystko. Samogłoski w języku szwedzkim dzielimy też na miękkie i twarde, a to jakie są wpływa na poprzedzające je samogłoski. O tym też opowiedziałam w filmiku.
Jak ćwiczyć wymowę?
No właśnie jak ćwiczyć wymowę, żeby jak najlepiej mówić po szwedzku? Po pierwsze pamiętaj, że trening czyni mistrza! Większość osób nie jest w stanie opanować prawidłowej wymowy od już. Wymaga to trochę czasu i treningu – może pocieszy Cię to, że ja nie daje sobie rady z polskimi łamaczami języka, mimo że po polsku radzę sobie jednak bardzo dobrze.
Wybór lektora
O wyborze lektora języka szwedzkiego pisałam już w poprzednim poście ale myślę, że warto poruszyć tą kwestię omawiając naukę wymowy. Na wymowę w języku szwedzkim składa się wiele czynników, w tym wpisie poruszyłam tylko parę z nich, ale dobry lektor powinien już od początku zwracać uwagę na Twoją wymowę, a także dawać Ci wskazówki jak nad nią pracować.
Tak jak pisałam w wpisie o wyborze lektora do nauki języka szwedzkiego niestety osoby po studiach filologicznych nie zawsze mają poprawną wymowę i nie zawsze słyszą wszystkie błędy kursanta. Często jednak mają swoje sztuczki na opanowanie wymowy.
Podręczniki i kursy
Ucząc się języka szwedzkiego prawdopodobnie korzystasz z podręcznika. Najpopularniejszą już od wielu lat serią podręczników do nauki języka szwedzkiego jest seria Rivstart. W tej serii podręczników znajdziesz specjalne ćwiczenia poświęcone wymowie. Jeżeli jednak tempo tej książki jest dla Ciebie za wysokie może zainteresować Cię seria Mål. I w tej serii podręczników znajdziesz całe ćwiczenia poświęcone wymowie. Każdy z tych podręczników możesz uzupełnić książką poświęconą wymowie jaką jest Uttalsboken, w której znajdziesz informacje na temat alfabetu, samogłosek, redukcji i na wiele więcej tematów.
A jeżeli zastanawiasz się nad rozpoczęciem nauki języka szwedzkiego i nad wyborem lektora, kursu, materiałów. Zachęcam Cię do zapoznania się z moim interaktywnym kursem języka szwedzkiego “Snacka svenska!“. Jest to kurs przewidziany dla osób początkujących, który zaprowadzi Cię od podstaw do solidnego poziomu A1.
W ramach kursu wyjaśniam Ci nie tylko zasady gramatyczne ale też zasady wymowy i wyjaśniam jak ułożyć aparat mowy, żeby wymówić poprawnie samogłoski. W kursie zastosowałam technologie rozpoznawania mowy, więc już od początku masz możliwość ćwiczenia wymowy. Kawałek lekcji o samogłoskach dostępny jest w wersji demo kursu. Jeżeli szukasz lektora i/lub kursu zapoznaj się z nim! Może niedługo zobaczymy się na pierwszej lekcji. (A jeżeli chcesz dowiedzieć się więcej o mnie zapoznaj się z tym wpisem.)
Materiały dodatkowe
Od momentu powstania generatorów mowy nietrudno jest znaleźć materiały czytane przez komputer. Dosyć popularnym źródłem wiadomości jest strona 8sidor, na której znajdziesz wiadomości pisane prostym szwedzkim, czytane przez komputer. Niestety nie jestem zwolenniczką tego rozwiązania. Mimo szybkiego rozwoju technologii komputerowi jest jednak brak melodii języka szwedzkiego, która tak często rzuca się w ucho jako jedna z pierwszych rzeczy.
Na Youtubie i w aplikacjach z podcastami dostępne są materiały nagrane powolnym szwedzkim, których słuchać można już od poziomu A1 plus. Tu jednak chciałabym zwrócić Twoją uwagę na kwestię redukcji. Wiele osób nagrywające tego typu materiały, nie uwzględnia tak typowych dla języka szwedzkiego redukcji.
Mam nadzieję, że ten wpis Ci się spodobał. Będzie mi bardzo miło jeżeli zostawisz po sobie parę słów w formie komentarza. A może chcesz podzielić się ze mną swoimi przemyśleniami o języku szwedzkim? Pisz śmiało! Moja skrzynka mailowa jest otwarta!
