W ostatki w Szwecji wypada fettisdagen, a więc w dosłownym tłumaczeniu tłusty wtorek. Jest to dzień, w którym w miastach unosi się zapach kardamonu, przy stole podczas fika trwają dyskusje jak należy jeść semla… czy zaczyna się od zjadania pokrywki czy może należy ją jeść w całości, nie zważając na to jak bardzo się przy tym ubrudzimy. Ale czym jest ten wypiek, którym Szwedzi zajadają się w karnawale?
Czym jest semla?
Semla to drożdżowa bułeczka doprawiona kardamonem, która wypełniana jest masą marcepanową i bitą śmietaną. Aby to zrobić odcina się z niej wieczko. Następnie wieczko kładzione jest na wierzchu bitej śmietany. Całość posypywana jest cukrem pudrem!
Te słówka pomogą Ci zrozumieć anatomię semla:
🔸 florsocker – cukier puder
🔸vispgrädde – bita śmietana
🔸 en vetebulle – drożdżowa bułeczka
🔸 lock av vetebulle – pokrywka z drożdżowej bułeczki
🔸 mandelmassa – masa migdałowa
🔸 kardemumma – kardamon
A czy wiesz czym różni się masa migdałowa od marcepanu?
W wielu polskich wpisach na temat tego szwedzkiego wypieku można spotkać się z twierdzeniem, że jest to bułeczka wypełniona marcepanem. Tak, bułeczka rzeczywiście zawiera w sobie masę migdałową, ale nie marcepan!
Masa migdałowa składa się z minimum 50% migdałów, marcepan zawiera jedynie 25-35% migdałów.
Jaka semla była kiedyś?
Semla kiedyś bardziej znana była pod nazwą hetvägg, była to wtedy drożdżowa bułeczka doprawiona kminkiem. Bułeczka nie była wtedy owalną bułeczką, a wypiekiem w kształcie krzyża lub klinu.
Wypełnienie bułeczki, a więc masa migdałowa towarzyszą wypiekowi od dawna, jednak bita śmietana stała się częścią wypieku dopiero po pierwszej wojnie światowej. Wtedy też bułeczka zyskała swój aktualny kształt.
Semla dziś
Dawniej fettisdagen świętowano poprzez jedzenie zjedzeniem jednej lub dwóch semlor. Jest to tradycja, którą Szwedzi chętnie podtrzymują do dnia dzisiejszego! Widać jednak, że semlor pojawiają się w cukierniach dużo wcześniej niż kiedyś, ponadto można spotkać się z różnymi formami semlor. Od semmeltårta – a więc tortu, po semmelwrap – a więc wrapa. Piekarnie i cukiernie eksperymentują też z różnymi smakami wypieków.
Semla w wielkim świecie
Semla to coś czego wielu Szwedom mieszkającym za granicą brakuje, grupy zrzeszające Szwedów w Polsce w okolicach fettisdagen pełne są pytań “Czy w Polsce można kupić semlor?”. Na szczęście semlor powoli witają w Polsce, może to za sprawą wzrastającego zainteresowania Szwecją?
Wraz z rosnącym zainteresowaniem tym wypiekiem niestety też pojawiają się “błędne” jego interpretacje, takie jak nazywanie ptysi semlor. Szukając semla w Polsce pamiętaj o anatomi semla, którą znajdziesz powyżej! Semla to drożdżowa bułeczka doprawiona kardamonem, wypełniona masą migdałową i bitą śmietaną!
Można szaleć z jej wypełnieniem, a nawet ze smakiem bułeczki, ale te trzy podstawowe elementy zazwyczaj zostają bez zmian!
Co za dużo, to niezdrowo
Mówiąc o semlor nie można zapomnieć o królu Adolfie Fredriku, który kojarzony jest głównie z tym, że zjadł o jedną semla za dużo… ale ile w tym prawdy?
Król lubił dobrze zjeść i w dniu, w którym odszedł na kolację zjadł: ostrygi, homara, piklinga, kawior, kiszoną kapustę i mięso z warzywami. Popił to szampanem, a na deser zjadł 14 hetvägg – a więc semlor.
(Dziś jako hetvägg rozumiemy semla podaną w głębokim talerzu z ciepłym mlekiem.)
Po posiłku wydał z siebie krzyk i krótko po tym odszedł na udar. Czy można jednak za jego śmierć winić semla?
Upiecz semlor sam!
Masz smaka na semlor? Zachęcam Cię do upieczenia ich w domu! Ja zwykle korzystam z tego przepisu.
Poznaj słownictwo z semlor
Mam nadzieję, że nie wybiegł_ś już po składniki na semlor… bo mam dla Ciebie jeszcze dwa ćwiczenia, z których poznasz składniki, z którymi zrobisz semlor w domu! Poznanie tych słówek ułatwi Ci korzystanie ze szwedzkich przepisów!
